Zatwierdzony przez Sejm projekt ustawy nowelizacyjnej czeka już tylko na ostateczną decyzję Senatu i podpisanie przez Prezydenta. Zmian będzie sporo, a mają one na celu przede wszystkim uszczelnienie systemu podatkowego. Sprawdź, co się zmieni w przepisach dotyczących VAT, jakie nowe obowiązki obejmą podatników od 1 stycznia 2017 r. i czy zostanie wprowadzona zapowiadana obniżka stawek VAT.
Od dłuższego czasu sporo mówi się o planowanych zmianach w przepisach dotyczących podatku VAT. Projekt ustawy nowelizacyjnej był kilkakrotnie zmieniany, usunięto m.in. przepisy dotyczące kaucji rejestracyjnej w wysokości od 20.000 zł do 200.000 zł dla podmiotów, w stosunku do których istnieje ryzyko wystąpienia zaległości podatkowych. Obecnie jednak ustawa jest na etapie, na którym już raczej wiele się nie zmieni – w dniu 16 listopada 2016 r. została uchwalona przez Sejm i przekazana do Senatu. W każdej chwili możemy spodziewać się ostatecznego zatwierdzenia i opublikowania aktu prawnego.
Zmian jest wiele, a ich celem ma być uszczelnienie systemu podatkowego. Większość przepisów ma wejść w życie 1 stycznia 2017 r. Jedynie niektóre z nich mają obowiązywać od 1 stycznia 2018 r.
Co się zmieni w VAT w 2017 r.
Jedną z najważniejszych zmian jest rozszerzenie katalogu towarów i usług objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia. Wśród towarów będących przedmiotem transakcji, w których obowiązek rozliczenia VAT należnego jest przeniesiony z dostawcy na nabywcę, znajdą się m.in. niektóre towary z kategorii złota o próbie niższej niż 325 tysięcznych, srebra i platyny. Odwrotnym obciążeniem mają zostać objęte także procesory, jednak w ich przypadku obowiązywał będzie próg dla transakcji w wysokości 20.000 zł. Nowelizacja przewiduje także objęcie tym mechanizmem aż 47 rodzajów usług budowlanych.
Skuteczność rozwiązania, jakim jest mechanizm odwrotnego obciążenia, została potwierdzona przez analizy przeprowadzone po zmianach w 2014 r. Kiedy ówczesna nowelizacja przepisów dot. VAT rozszerzyła katalog towarów objętych tym mechanizmem m.in. o niektóre wyroby stalowe, wpływy do budżetu państwa wzrosły. Z tego względu Ministerstwo Finansów postanowiło ponownie posłużyć się tym narzędziem w celu wyeliminowania nierzetelnego rozliczania podatku.
Rozszerzony ma również zostać katalog towarów objętych odpowiedzialnością solidarną nabywcy za zobowiązania podatkowe sprzedawcy – od 1 stycznia 2017 r. znajdą się w nim folia typu stretch oraz dyski HDD i SSD.
Ustawa nowelizacyjna przewiduje podniesienie limitu do zwolnienia podmiotowego z VAT. Zmiana ta ma przynieść korzyści małym przedsiębiorstwom, które nie będą musiały rozliczać VAT i wywiązywać się ze związanych z tym obowiązków. Od 1 stycznia 2017 r. prawo do zwolnienia będzie przysługiwało podatnikom, których wartość sprzedaży w poprzednim roku obrotowym nie przekroczy kwoty 200.000 zł.
Nowe obowiązki w VAT 2017 r.
Ustawodawca planuje wprowadzenie obowiązku przekazywania deklaracji VAT wyłącznie drogą elektroniczną. Od 1 stycznia 2018 r. ma on objąć wszystkich podatników. Natomiast już od 1 stycznia 2017 r. będzie dotyczył podatników:
- Zobowiązanych do zarejestrowania się jako podatnicy VAT UE
- Dokonujących dostaw lub nabyć towarów i usług objętych mechanizmem odwrotnego obciążenia
- Zobowiązanych na podstawie przepisów o podatku dochodowym do składania drogą elektroniczną deklaracji PIT-4R, informacji PIT-11 oraz rocznego obliczenia podatku PIT-40
Ponadto nowelizacja ma wprowadzić obowiązek elektronicznego składania informacji podsumowujących VAT-27 i VAT-UE wyłącznie za okresy miesięczne.
Ograniczenia, sankcje i obostrzenia w VAT 2017
Od 1 stycznia 2017 r. zawężone ma zostać grono podatników zachowujących prawo do rozliczania VAT za okresy kwartalne. Według zmienionych przepisów ma ono przysługiwać wyłącznie podmiotom posiadającym status małego podatnika. Kwartalne rozliczanie VAT nie będzie też możliwe dla podatników rozpoczynających wykonywanie czynności opodatkowanych – przez 12 pierwszych miesięcy ich wykonywania.
Planuje się też wprowadzenie sankcji za nierzetelne rozliczanie podatku. Według nowych przepisów w przypadku wykrycia działań skutkujących zawyżeniem zwrotu VAT lub zaniżeniem zobowiązania podatkowego, organ podatkowy będzie miał prawo nałożyć na przedsiębiorcę dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty owego zawyżenia lub zaniżenia. Sankcja będzie jeszcze wyższa w przypadku oszustw podatkowych (np. wystawiania „pustych” faktur) – wyniesie aż 100% tej kwoty.
W związku z powyższymi zmianami ma zostać zlikwidowana sankcja wynikająca z przepisów dot. tzw. ulgi na złe długi.
Obostrzenia natomiast mają dotyczyć procesów związanych z weryfikacją podmiotów w procesie rejestracyjnym. Zmienione zostaną też przepisy dotyczące wykreślania podmiotów z rejestru podatników VAT. Wprowadzone również zostaną bardziej restrykcyjne zasady dokonywania zwrotu VAT w 25-dniowym terminie przyspieszonym.
Co się nie zmieni w VAT w 2017 r.
Ustawa nowelizacyjna nie wprowadza natomiast zmiany, na którą czekało wielu podatników – zapowiadanego obniżenia obowiązujących stawek VAT. Pozostaną one na obecnym poziomie – 23%, 8%, 5% i 0%. Jak wyjaśnił podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, obniżenie stawek VAT w obecnym momencie przyczyniłoby się do znacznego zmniejszenia wpływów do skarbu państwa – około 7,5 mld zł rocznie. Należy więc poczekać na ocenę rezultatów wprowadzenia proponowanych rozwiązań uszczelniających, której będzie można dokonać dopiero po 2017 r.
Opisane powyżej zmiany mają zostać wprowadzone w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710. z późn. zm.), ustawie z dnia 10 września 1999 r. Kodeks kamy skarbowy (Dz. U. z 2013 r. poz. 186, z późn. zm.) oraz w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.).
Czytaj też: Ministerstwo Finansów przypomina: Od 1 stycznia 2017 JPK_VAT dla małych i średnich