Nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług zmieniła zakres danych, które powinna zawierać ewidencja VAT. W związku z tym faktem od 1 stycznia 2017 r. obowiązują nowe zasady dot. ujmowania w prowadzonej ewidencji VAT oraz w pliku JPK_VAT faktur wystawionych do paragonów fiskalnych. Sprawdź, jaka procedura postępowania obowiązuje w tym względzie w 2017 r.
Pod koniec 2016 r. wydawane przez organy podatkowe interpretacje indywidualne odnoszące się do obowiązku wystawiania faktur do transakcji udokumentowanych paragonami fiskalnymi uwzględniają nowe przepisy ustawy o VAT obowiązujące od 1 stycznia 2017 r.
Zgodnie z ogólnymi zasadami określonymi w przepisach, faktury wystawia się dla podmiotów gospodarczych, natomiast paragony fiskalne – dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych. W praktyce jednak zdarza się, iż przedsiębiorca np. wystawia paragony do każdej transakcji, nawet tej dokonanej na rzecz podmiotów gospodarczych. Następnie dokumentuje taką sprzedaż fakturami.
Zarówno osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej i rolnicy ryczałtowi, jak i podmioty gospodarcze mają prawo żądać od podatnika wystawienia faktury do transakcji udokumentowanej paragonem. W takim wypadku obowiązuje procedura postępowania określona w art. 106h ustawy o VAT: podatnik wręcza nabywcy fakturę, natomiast oryginał paragonu podpina pod egzemplarz faktury pozostający w jego dokumentacji.
O ile sama procedura wystawiania faktur do paragonów nie budzi wątpliwości podatników, o tyle kwestia ujmowania dokumentów w ewidencji VAT, a co za tym idzie także w wysyłanym co miesiąc do Ministerstwa Finansów pliku JPK_VAT, już tak. Wydane interpretacje indywidualne pozwalają te wątpliwości rozwiać.
Ujęcie faktur do paragonów w ewidencji VAT – interpretacje indywidualne
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 21 listopada 2016 r., nr 1462-IPPP2.4512.748.2016.1.RR uznał za nieprawidłowe stanowisko podatnika, który nie ujmował w ewidencji VAT faktur wystawionych do paragonów – postępował tak w przypadku sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności oraz podmiotów gospodarczych.
W interpretacji powołano się na nowe brzmienie art. 109 ust. 3 ustawy o VAT, obowiązujące od 1 stycznia 2017 r.:
Art. 109
(…)
3. Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Ewidencja powinna zawierać w szczególności dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korekt podatku naliczonego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.
Jak wskazuje powyższy przepis, ewidencja VAT od 1 stycznia 2017 r. powinna zawierać dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Wśród tych danych wymieniono m.in. dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.
Organ podatkowy podkreślił, iż ewidencja VAT powinna zawierać wszystkie dane określone w tym przepisie. Należy w niej ujmować poszczególne transakcje, czyli wykazywać odrębnie wszystkie dokumentujące je faktury, wystawione dla podmiotów gospodarczych oraz podawać numery identyfikacji podatkowej kontrahentów.
Oznacza to konieczność ujmowania w ewidencji VAT wszystkich faktur wystawionych do paragonów fiskalnych dokumentujących sprzedaż dokonaną na rzecz podmiotów gospodarczych. Nie wystarczy w tym wypadku samo ujęcie raportu miesięcznego z kasy fiskalnej – nie spełnia to bowiem wymogu wpisywania w ewidencji VAT numerów NIP kontrahentów.
Ujmowanie w ewidencji VAT faktur do paragonów a dublowanie obrotu
Takie samo stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 21 grudnia 2016 r., nr 3063-ILPP2-2.4512.169.2016.1. Ponadto wskazano w niej, iż od 1 stycznia 2017 r. sprzedaż udokumentowaną paragonem, dokonaną na rzecz podmiotów gospodarczych, należy ewidencjonować w odrębnym rejestrze.
Na podstawie tego rejestru podatnik, w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania, powinien pomniejszyć obrót wynikający z miesięcznego raportu fiskalnego o obrót ze sprzedaży dokonanej na rzecz podmiotów gospodarczych udokumentowanych także fakturą.
Ujmowanie w ewidencji VAT faktur wystawionych dla klientów indywidualnych
Obowiązek ujęcia faktur wystawionych do paragonów fiskalnych w ewidencji VAT nie dotyczy przypadków, gdy nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej lub rolnik ryczałtowy. Podatnik nie wpisuje w ewidencji VAT numerów PESEL takich osób. Dokumentem niezbędnym do prawidłowego wyliczenia podatku z takiej sprzedaży jest raport miesięczny z kasy fiskalnej, nawet jeśli obejmuje wystawione faktury na rzecz tych osób. Osoby fizyczne nieprowadzące działalności i rolnicy ryczałtowi nie wymagają bowiem identyfikacji na potrzeby VAT lub podatku od wartości dodanej.
Ewidencja VAT a plik JPK_VAT
Od 1 stycznia 2017 r. mali i średni przedsiębiorcy, a od 1 stycznia 2018 r. także mikroprzedsiębiorcy, mają obowiązek comiesięcznego przesyłania ewidencji VAT w formie pliku JPK_VAT. Prawidłowe sporządzanie tej ewidencji jest więc bardzo istotne.
Wydana przez resort finansów broszura informacyjna dotycząca struktury JPK_VAT wskazuje, iż ewidencja VAT zawarta w tym pliku powinna obejmować:
- Część szczegółową zawierającą dla każdej pozycji m.in.: datę sprzedaży, datę wystawienia, nr dokumentu, nazwę nabywcy i jego adres, kwoty netto i kwoty podatku należnego w zależności od poszczególnych stawek;
- Podsumowanie, w którym znajdą się dane dot. liczby wierszy oraz podatek należny według ewidencji sprzedaży, w okresie którego dotyczy dany plik JPK_VAT
Od 1 stycznia 2017 r. faktury wystawione do paragonów dokumentujących sprzedaż dokonaną na rzecz podmiotów gospodarczych należy ujmować w ewidencji VAT i pliku JPK_VAT. Sprzedaż taką należy ewidencjonować w odrębnym rejestrze, na podstawie którego pomniejsza się obrót wynikający z miesięcznego raportu fiskalnego. Nie ma natomiast obowiązku ujmowania w ewidencji VAT i pliku JPK_VAT faktur wystawionych do paragonów dokumentujących sprzedaż dokonaną na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych.