Wprowadzenie obowiązku przekazywania organom podatkowym danych w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego wywołało wśród przedsiębiorców spore poruszenie. Mimo iż nowe przepisy weszły w życie 1 lipca 2016 r., niektórzy podatnicy mogą korzystać z okresu przejściowego. Sprawdź, kogo obowiązek przekazywania plików JPK obejmie już 1 stycznia 2017 r. i jak przygotować się na zmiany.
Nowelizacja przepisów Ordynacji podatkowej od 1 lipca 2016 r. nałożyła na podatników obowiązek przekazywania organom podatkowym danych finansowo-księgowych oraz handlowych w postaci Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK). Przekazywanie plików w określonym formacie i o ujednoliconej strukturze ma ułatwić urzędom skarbowym dokonywanie e-kontroli. Obowiązek ten dotyczy podatników prowadzących księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych.
Ministerstwo Finansów na swojej oficjalnej stronie udostępniło siedem struktur JPK: dla ksiąg rachunkowych, wyciągów bankowych, magazynu, ewidencji zakupu i sprzedaży VAT, faktur VAT, podatkowej księgi przychodów i rozchodów oraz ewidencji przychodów.
Ewidencja VAT w formie JPK
Przepisy obowiązujące od 1 lipca 2016 r. przewidują szczególne regulacje dla przesyłania danych z ewidencji zakupu i sprzedaży VAT. Zgodnie z art. 82 § 1b znowelizowanej Ordynacji podatkowej, rejestry VAT w formie plików JPK należy przekazywać organom podatkowym elektronicznie bez wezwania, w terminie do 25. dnia każdego miesiąca.
Przesyłanie ewidencji VAT w formie plików JPK od 1 lipca 2016 r. stało się więc ważnym comiesięcznym obowiązkiem każdego podatnika prowadzącego księgi przy użyciu programów komputerowych, nawet tego, który rozlicza VAT kwartalnie.
Wynika to z ustawy nowelizacyjnej z 13 maja 2016 r., która dodaje § 1b w art. 82 Ordynacji podatkowej w brzmieniu:
Art. 82.
(…)
§ 1b. Osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych, są obowiązane, bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych informacji o prowadzonej ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2, na zasadach dotyczących przesyłania ksiąg podatkowych lub ich części określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 193a § 3, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ta informacja dotyczy.
Przekazywanie JPK do e-kontroli
Pozostałe sześć struktur służy do przekazywania danych z ksiąg na wezwanie organu podatkowego – w ramach e-kontroli. W tym wypadku pliki JPK można zarówno przesyłać drogą komunikacji elektronicznej, jak i przekazywać do urzędu skarbowego na informatycznym nośniku danych, np. płycie CD, DVD lub pendrive. Przekazywanie danych zawartych w księgach odbywa się z uwzględnieniem potrzeby zapewnienia ich bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności.
Jednolity Plik Kontrolny – od kiedy?
Przepisy dotyczące JPK weszły w życie 1 lipca 2016 r. i zasadniczo od tego dnia podatnicy mają obowiązek przekazywać urzędom skarbowym dane w postaci tych plików. Ustawodawca przewidział jednak okres przygotowawczy na wdrożenie JPK w działalności dla małych i średnich przedsiębiorców oraz mikroprzedsiębiorców. W istocie bezwzględny obowiązek przekazywania JPK od 1 lipca 2016 r. objął jedynie największe podmioty – tzw. dużych przedsiębiorców oraz podmioty niebędące przedsiębiorcami, które nie spełniają warunków określonych dla zachowania statusu małego, średniego lub mikroprzedsiębiorcy.
Po tzw. dużych przedsiębiorcach, najwcześniej obowiązek przesyłania plików JPK obejmie małych i średnich przedsiębiorców. Dotyczyć on będzie ewidencji VAT przesyłanych organom podatkowym bez wezwania do 25. dnia każdego miesiąca. Mali i średni przedsiębiorcy będą musieli przesyłać rejestry VAT w formie plików JPK począwszy od rozliczenia za styczeń 2017 r., czyli do 25 lutego 2017 r. Dla mikroprzedsiębiorców przewidziano dłuższy okres dostosowawczy – pierwsze ewidencje VAT będą musieli przesłać za styczeń 2018 r., czyli do 25 lutego 2018 r.
W przypadku pozostałych struktur przekazywanych do e-kontroli na wezwanie organu podatkowego okres przygotowawczy dla małych i średnich przedsiębiorców oraz mikroprzedsiębiorców trwa do 30 czerwca 2018 r. Oznacza to, iż bezwzględny obowiązek przekazywania danych do e-kontroli w formie plików JPK obejmie ich dopiero od 1 lipca 2018 r.
Ministerstwo Finansów zapowiedziało jednak, iż podatnicy przekazujący do kontroli dane w formie plików JPK pomimo braku takiego obowiązku będą traktowani przychylniej – w wielu przypadkach taka forma kontroli pozwoli im uniknąć „tradycyjnej” kontroli w firmie.
Należy również wspomnieć, iż okres przejściowy na wprowadzenie JPK dotyczy nie tylko małych i średnich przedsiębiorców oraz mikroprzedsiębiorców w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ale też podmioty niebędące przedsiębiorcami, które spełniają kryteria określone dla zachowania takiego statusu.