Faktura do paragonu: od kiedy obowiązkowy numer NIP nabywcy?

Wkrótce zmienią się zasady wystawiania faktur do paragonów. Dokument będzie można wystawić wyłącznie wtedy, gdy paragon zawierał będzie numer NIP nabywcy. Sprawdź, kiedy nowe przepisy wejdą w życie i co grozi za ich nieprzestrzeganie. Dowiedz się też, czy zmiana spowoduje konieczność wymiany starszych kas na nowsze modele.

Polski rząd wdraża coraz to nowe rozwiązania mające na celu uszczelnienie systemu podatkowego i zwiększenie wpływów z VAT do skarbu państwa. Jedną ze zmian, nad którą pracowano aż 2 lata, jest wprowadzenie nowego obowiązkowego elementu paragonu, do którego ma zostać wystawiona faktura. Ten element to numer NIP nabywcy.

Zmiana ta ma wyeliminować przypadki wystawiania faktur do paragonów wydrukowanych, ale nieodebranych przez konsumentów. Proceder ten szczególnie często ujawniany jest na stacjach paliw i w składach budowlanych. Zdarzają się też przedsiębiorcy, którzy przez cały miesiąc zbierają od rodziny i przyjaciół paragony np. za zakup paliwa, by na koniec miesiąca poprosić na stacji o wystawienie do nich faktury zbiorczej. Dokument taki w rzeczywistości jest jednak „pustą fakturą” – dokumentem, który nie odzwierciedla rzeczywistych transakcji, a służy jedynie sztucznemu zawyżaniu kwoty podatku naliczonego przedsiębiorcy.

 

Faktura do paragonu tylko z NIP-em nabywcy – od kiedy?

Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw została podpisana przez Prezydenta i czeka na opublikowanie w Dzienniku Ustaw. Na tym etapie w akcie prawnym nie zostaną już wprowadzone żadne zmiany – możemy więc z całą pewnością stwierdzić, jakie będą nowe przepisy. Wejdą one w życie 1 stycznia 2020 r.

W art. 106b ust. 5-7 ustawy o VAT znajdą się nowe wymogi dotyczące wystawiania faktur do paragonów oraz sankcje za ich nieprzestrzeganie. Zgodnie z tym przepisem:

Art. 106b

(…)

5. W przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej potwierdzonej paragonem fiskalnym fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej wystawia się wyłącznie, jeżeli paragon potwierdzający dokonanie tej sprzedaży zawiera numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

 

Przedsiębiorca, który wystawi fakturę do paragonu bez NIP-u nabywcy, musi liczyć się z nałożeniem przez organ podatkowy dodatkowego zobowiązania podatkowego. Według art. 106b ust. 6 znowelizowanej ustawy, zobowiązanie to będzie wynosiło 100% kwoty podatku VAT wykazanego na tej fakturze.

Do ustawy zostanie też dodany art. 109a, wyznaczający sankcję również dla nabywcy, który fakturę do paragonu bez swojego numeru NIP ujmie w ewidencji. W myśl tego przepisu, dodatkowe zobowiązanie podatkowe ma wynosić 100% podatku VAT wykazanego na tej fakturze.

Przepisy wskazują też, iż dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe. Regulacje te nie będą miały zastosowania do podatników świadczących usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0).

 

Faktura wyłącznie do paragonu z NIP-em nabywcy – czy będzie wymiana kas?

Nie wszystkie użytkowane przez polskich podatników kasy fiskalne dysponują techniczną możliwością wydruku numeru NIP nabywcy na paragonie. Opcji tej nie mają przede wszystkim starsze modele urządzeń. Wbrew obawom przedsiębiorców, nowe przepisy nie zobowiążą ich jednak to wymiany kas. Ustawodawca przewidział dla nich bowiem proste rozwiązanie.

Użytkownik kasy fiskalnej bez opcji wydruku numeru NIP nabywcy na paragonie, poproszony o wystawienie takiego dokumentu, nie będzie rejestrował transakcji na kasie. Podmiotowi gospodarczemu wystawi od razu fakturę. Istotne przy tym będzie, aby nabywcy pamiętali o poinformowaniu sprzedawcy już na początku transakcji, że zawierają ją jako podmiot gospodarczy.